امروزه در دنیا دو روش آبیاری مرسوم است اول آبیاری بارانی و دوم آبیاری موضعی که شامل آبیاری قطره ای هم میشود برای آبیاری قطره ای از لوله های دریپردار و یا نوارهای آبیاری تیپ استفاده مینمایند در حال حاضر این روش‌ با توجه به سادگی نصب و کم آبی های اخیر در کشور رونق بسیار زیادی پیدا کرده و استفاده از آن منجر به صرفه‌جویی بالا در مصرف آب گردیده است.
آبیاری با نوار تیپ (نوار آبیاری) یکی از روش های آبیاری، موضعی است که در دهه های اخیر در کشورهای پیشرفته صنعتی در سطح وسیع، بیشتر برای واحد های زراعی و کم و بیش برای باغات مورد استفاده قرار گرفته است و در کشور ما نیز چند سالی است که مورد بهره برداری قرار گرفته و استفاده از آن رو به گسترش است. احساس نیاز کشاورزان برای سهولت در آبیاری و استفاده بهینه از منابع آب، باعث به وجود آمدن سیستم آبیاری قطره ای شده است. امروزه کشاورزان با بکار گیری این سیستم آبیاری، از حدر رفت آب تا 70 درصد جلوگیری می کنند.
تنها تفاوت این روش با آبیاری قطره ای، کاربرد نوار های تیپ به جای لوله های آبده مرسوم و قطره چکان دار است. این سیستم شامل ایستگاه پمپاژ و فیلتراسیون و خطوط لوله های اصلی، نیم اصلی و مانیفولد می باشد.

نوار تیپ چیست و چه کاربردی دارد؟

نوعی از لوله های با آبدهی متفاوت است که بطور مخصوص در آبیاری قطره ای مورد استفاده قرار میگیرد که بصورت نواری بوده و با دیواره ای نازک از جنس پلی اتیلن ساخته میشود. نوار تیپ تقریبا مسطح و بسیار نرم وانعطاف پذیر است، با ورود جریان آب در داخل آن به صورت لوله در آمده و پس از قطع جریان آب دوباره به صورت مسطح باز می گردد. این نوار هنگام ورود آب به آن پر می شود و قطره های اب از طریق روزنه ها و یا دریپر هایی (قطره چکان) که در فواصل منظم 10، 20 و 30 سانت روی آنها تعبیه شده خارج شده و آبیاری انجام می شود. و پس از پایان آبیاری، تیپ دوباره به صورت مسطح در می آید. ضخامت دیواره نوار تیپ بسیار نازک است (150 یا 175 و یا 200 و یا 250 میکرون) و فاصله بین قطره چکان ها در نوار آبیاری مختلف است. از تیپ های ضخیم تر معمولا برای آبیاری زیر سطحی گیاهان مختلف استفاده می شود.
نحوه استفاده از نوارتیپ به این صورت است که آن را بر روی زمین‌ و کنار ردیف گیاه کشت شده پهن می کنند و آبی که از سوراخ‌ها خارج میشود عملیات آبیاری را انجام میدهد.
از نظر نوع خروجی آب این نوارها به دو دسته تقسیم میشوند 1- نوار پلاک دار 2- نوار تیپ درزدار که این درز میتواند در بغل نوار آبیاری و یا در وسط آن قرار گرفته باشد.
هر کدام از انواع این نوارها برای کاربرد های متفاوت مورد استفاده قرار می گیرد. این نوارها انواع مختلفی دارند و قیمت آنها براساس مشخصات فنی (ضخامت – فاصله روزنه ها) و کیفیت تولید متفاوت است.

کاربردهای نوار تیپ

نوارهای آبیاری تیپ برای انواع کشت های متراکم وردیفی مورد استفاده قرار می گیرد در کشاورزی برای آبیاری گیاهان ردیفی (مانند گل کلم، کاهو، فلفل، پنبه…) و نیز گیاهان زراعی (گندم، ذرت، حبوبات…) وسیله پخش آب به اندازه کافی نزدیک گیاه نصب می‌شود تا آب از طریق نفوذ عمقی در خاک به محدوده ریشه گیاه برسد.
در سیستم آبیاری نوار تیپ، آب در نزدیکی منطقه توسعه ریشه گیاه به زمین داده می‌شود تا مساحت و عمق کوچکی از سطح خاک خیس شود. که این امر باعث صرفه جویی بالایی در مصرف آب می گردد. این روش در گلخانه ها نیز قابل استفاده می باشد.
یکی از مهم ترین کاربردهای نوارتیپ برای آبیاری، مربوط به نواحی خشک است که با کمبود آب روبرو هستند. هم چنین گلخانه‌ داران و کسانی که در مناطق خشک کشاورزی می‌کنند می‌توانند با وصل کردن منبع آب ورودی به باغ یا گلخانه از این نوارها برای بهینه‌سازی مصرف آب در حد بسیار بالا کمک بگیرند. در برخی از کشورها از این سیستم جهت آبیاری گلخانه ها استفاده می گردد که نتایج بسیار خوبی نیز به همراه داشته است. نکته قابل توجه درباره استفاده از این نوار در چنین مناطقی این است که نوار تیپ نیازی به فشار منبع آب بالایی ندارد.

انواع نوار تیپ

نوارهای آبیاری برای روش های مختلف (سطحی و زیرسطحی) و گیاهان مختلف، با تنوع بسیار زیادی از نظر ضخامت و فاصله بین قطره چکان ها یا درزها تولید می شوند. اما پرمصرف ترین نوع آنها نوار آبیاری با ضخامت 175و 200 میکرون با فواصل آبدهی 10، 20 و 30 سانتی متر می باشد.
معمولاً نوارهای آبیاری از نوع درزدار و پلاک دار می باشند. نوار تیپ پلاک ‌دار دارای قطره‌چکان است و در فواصل مشخص 10، 20 و 30 سانتی متر دارای پلاک (قطره چکان) می باشند. نوار تیپ درزدار، قطره‌ چکان ندارد و به جای آن مسیری زیگزاگ شکل (زیپ مانند) در کنار آن وجود دارد که باعث شکستن فشار آب شده تا قطرات از طریق درزها خارج و به پای گیاه برسند که اصطلاحاً به درز از بغل معروف است.