ویژگی های نوار تیپ آبیاری
وجود ویژگی های متعدد عملکردی، موجب رواج استفاده از انواع نوار تیپ آبیاری در سیستمهای توزیع آب قطره ای شده است. برخی از مهمترین ویژگی های این تجهیزات عبارتست از:
• یکپارچی و باز و بست آسان
• شیوه استفادهی بی دردسر
• انعطاف فوق العاده
• قابلیت جمع شدن پس از اتمام کشت های فصلی
• عدم جاگیری
• و قیمت بسیار اقتصادی
بوسیلهی سوراخ های ریز موجود بر بدنهی نوار آبیاری تیپ، آب و مواد مغذی مورد نیاز گیاهان به طور یکنواخت و آهسته توزیع می شود. آنهم با توجه به نیازهای آب مورد نیاز هر محصول؛ از طریق سیستم نوارها یا لولههای فشار کم و قطره چکان نصب شده بر روی مویین. بطورکلی پروسهی آبرسانی با این سیستم ها، یکنواخت و آرام میباشد. یعنی آب به آرامی و طی بازههای زمانی معین، به داخل خاک ناحیهی ریشه می ریزد. بهعبارت دقیقتر، نوار آبیاری قطره ای از خط لوله خود استفاده می کند تا مستقیماً آب را به ریشه محصولات برساند. امری که از طریق دهانه بالایی یا سرقطرهی لوله مویین با قطر حدود 10 میلی متر، انجام میشود. (همراه با با اثر آبیاری یکنواخت و راندمان صرفه جویی آب بالا).
درسوی دیگر، رایج ترین لوله برای آبیاری قطره ای، لولههای استوانه ای هستند. لولههایی که با ارائهی:
• دیواره ضخیم
• زمان سرویس (استفاده) طولانی و
• مقاومت در برابر خوردگی
بهتر از تسمههای آبرسانی قطره ای و گاهاَ بهتر از نوارهای tape نیز عمل میکنند. اما هزینه بیشتری را در پی دارند!!.
کشت محصولات خاص با لوله و نوار آبیاری
پیش از هرگونه اقدامی برای انتخاب، بایستی در نظر داشته باشید که نوار تیپ آبیاری و لوله آبیاری را بایستی برای پوششدهی نیازهای کشاورزی چه نوع محصولاتی نیاز دارید؟!. در پاسخ میتوان عنوان کرد که مناطق پر آب غالباَ کمتر به استفاده از سیستم های آبدهی قطره ای روی آورده اند. مثال بارز این امر، استانهای شمالی کشور، «گیلان» و «مازندران» هستند. کشت محصولات اصلی این استانها از جمله برنج، غالباَ:
• به شیوه غرقابی
• و به کمک کانالهای آبرسانی گسترده
صورت میگیرد. اما استانهای خشک و کویری کشور، ضرورت صد چندان بیشتری برای استفاده از سیستم های آبیاری قطره ای و نوار های تیپ دارند. چنانکه مثلاَ کشت هندوانه، نیشکر، دانه کلزا، خیار، انواع و اقسام حبوبات و…، باید با استفاده از نوار تیپ آبیاری انجام شود. علیالخصوص هندوانه و خیار که برآورده شدهاست واردات آنها، بسیار سودمندتر از کشت آنها در نقاط کویری میباشد!. حتی الامکان در صورت کشت این قبیل محصولات، بایستی از سیستم های آبیاری قطره ای بهره گرفته شود.
مزایای نوار تیپ نسبت به لوله آبیاری
مسلماَ انواع نوار تیپ آبیاری و لولههای قطره ای، دارای تفاوت هایی با یکدیگر می باشند. در زیر برخی از فاکتورهای عملکردی و هزینه ای این تجهیزات، آورده شده است:
• اول اینکه نوار آبیاری قطره ای در صورت عدم وجود آب و فشار، کاملاَ صاف است. در حالی که لولههای آبیاری قطره ای، استوانه ای می باشند. همین امر موجب می شود که نوار های تیپ قابل جمع شدن به دورحلقه های مخصوص باشند. (و به نقاط دیگر و سایر پروژه ها انتقال یابند)
• بلحاظ انعطاف پذیری نیز، وضعیت نوارهای tape کاملاَ شاخص تر است. بطوریکه میتوان گفت
• بلحاظ مقاومت اما، وضعیت لولههای مورد نظر بسیار بهتر است. (با توجه به عملیات های مقاوم سازی صورت گرفته بر روی این تجهیزات و گاهاَ نیاز به نصب در زیر خاک)
• آبهای سیستم آبیاری قطره ای، غالباَ از حفرههایی با فرمهای مختلف (اصطلاحاَ سر قطرههای متنوع)، توزیع میگردد. نوار تیپ قطره ای عموماً با سر صاف و لوله های آبیاری، معمولاَ با سر استوانهای مشاهد میشوند.
• مولفه «زمان استفاده»، دیگر عامل تفاوت این تجهیزات صنعتی است. در مقایسه با لوله آبیاری قطرهای، ضخامت دیواره نوار tape، نازکتر و زمان استفاده از آن کوتاهتر است. این در حالیست که زمان استفاده از لولههای آبدهی قطرهای، به مراتب طولانیتر است.
• میزان سرمایه گذاری یا همان هزینهکرد برای لولههای آبیاری قطره ای، بیشتر از نوار تیپ خواهد بود. هزینه حمل و نقل لوله ها در متراژ های بالا نیز بیشتر از نوارهاییست که به سبب انعطاف پذیری خارق العاده خود، قابلیت جمع شدن به دور یک حلقه را دارند.
میزان خروجی آب
مطلب بعد در رابطه با مقدار آب خروجی از این دو محصول است. خروجی آب نوار آبیاری تیپ در حدود 2 لیتر در ساعت می باشد. درسوی مقابل، لوله آبیاری قطره ای حدود 3 لیتر در ساعت خروجی خواهد داشت. اگرچه در نگاه اول میزان خروجی بیشتر، کارایی به مراتب بهتری برای پوششدهی نیازهای اراضی بزرگ کشاورزی بنظر میرسد. ولی از منظر اصلاح الگوی مصرف، میزان خروجی کمتر نوار تیپ، یک ویژگی مثبت محسوب میشود.
نکته: حفرهی خروجی لوله قطره ای، بزرگتر از نوارهای tape قطره ای است.